Cá Betta, những chú cá nhỏ xinh xắn, trở thành một trong những loài cá cảnh được nhiều người yêu thích. Nhưng không phải lúc nào chúng cũng khỏe mạnh và vui tươi. Bên cạnh những căn bệnh phổ biến như thối vây và vậy đốm trắng, cá Betta còn mắc phải căn bệnh nấm. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về căn bệnh này, từ nguyên nhân, biểu hiện cho đến cách chữa trị và phòng tránh. Nếu bạn đang nuôi cá Betta hoặc chuẩn bị nuôi, đây là những thông tin hữu ích mà bạn không nên bỏ qua.
Toc
Cá Betta bị nấm là gì?
Bệnh nấm thường xuyên xuất hiện ở các dòng cá cảnh trong khu vực nhiệt đới. Đây là một dạng vi khuẩn tồn tại trong môi trường nước, khi xâm nhập vào cơ thể cá Betta, chúng gây ra bệnh. Các chú cá yếu đuối, bị stress hoặc thay đổi môi trường xung quanh thường là những đối tượng dễ bị nhiễm bệnh này.
Khi bị nhiễm bệnh, các bào tử nấm sẽ xuất hiện trên da, vây và ăn vào cơ thể của cá. Hầu hết nấm sẽ xuất hiện dạng chất nhờn màu trắng giống như hình bông trên thân cá. Khi bệnh nặng, nấm sẽ chuyển sang màu xám hoặc màu đỏ.
Biểu hiện cá Betta bị bệnh nấm
Mỗi loại bệnh nấm sẽ có dấu hiệu đặc trưng khác nhau. Đối với cá Betta, bạn có thể nhận biết cá bị nấm dựa trên các triệu chứng sau:
- Cá có dấu hiệu mệt mỏi, thường xuyên lượn lờ trên mặt nước hơn bình thường.
- Một số con cá Betta khi bị bệnh lại nằm ở đáy, đặc biệt là nằm trong góc.
- Trên da, vây, miệng và mang của cá xuất hiện các chất nhầy màu trắng.
- Cá ăn uống không ngon miệng, không quan tâm đến thức ăn, thậm chí bỏ bữa nhiều ngày.
- Cơ thể khó chịu nên cá sẽ thường xuyên cọ xát vào các vật dụng trong bể để làm trầy xước bản thân.
- Mắt, mang và một số bộ phận khác trên cơ thể của cá có dấu hiệu bị sưng đỏ, mang cá không cử động linh hoạt như ngày thường.
Nguyên nhân khiến cá Betta bị bệnh nấm
Có hai nguyên nhân chính gây ra căn bệnh nấm ở cá Betta:
1. Bể nuôi bị ô nhiễm, mất vệ sinh
Khi điều kiện sinh sống của cá không tốt, nguồn nước bị ô nhiễm, không gian sống chật hẹp thì cá dễ bị mắc bệnh. Thức ăn thừa, phân thải của cá tích tụ nhiều ngày không được xử lý cũng là nguyên nhân xuất hiện nhiều mầm bệnh nguy hiểm, trong đó có bệnh nấm.
2. Cá bị thương
Trong lúc cá bị thương, sức đề kháng và hệ miễn dịch suy giảm chính là điều kiện để mầm bệnh phát triển. Virus và vi khuẩn sẽ nhanh chóng lây lan, xâm nhập vào cơ thể cá và gây bệnh.
Cách điều trị bệnh nấm cho cá hiệu quả
Tùy thuộc vào mức độ bệnh của cá, có những cách điều trị khác nhau. Dưới đây là 3 cách điều trị từ nhẹ đến nặng mà bạn có thể áp dụng:
1. Điều trị bằng muối đậm đặc
Khi cá mới bị nhiễm bệnh, bạn có thể tắm cá qua nước muối đậm đặc để ngăn ngừa sự lây lan và chuyển nặng của bệnh.
Cách pha nước muối như sau: Dùng 10 gram muối hột/100ml nước sạch. Khuấy cho dung dịch nước muối hòa tan rồi cho cá bị nấm vào tắm khoảng 20 giây. Ban đầu khi ngâm vào nước muối, cá sẽ nằm im một chỗ. Sau thời gian ngâm, khi trở về môi trường nước khoảng 5 giây, cá sẽ bình thường trở lại.
Sau đó, bạn sẽ bắt cá ra và cho vào hồ có nước lá bàng để giúp cá hồi phục. Đối với những trường hợp cá bị nhẹ, việc ngâm muối đậm đặc sẽ diệt được nấm. Thời gian điều trị kéo dài khoảng 3-5 ngày, bệnh tình của cá sẽ có chuyển biến tốt.
1. https://thegioiloaica.com/archive/409/
2. https://thegioiloaica.com/archive/8278/
3. https://thegioiloaica.com/archive/9171/
2. Điều trị bằng thuốc Tetracyclin 500mg
Thuốc Tetracyclin 500mg dễ dàng mua tại các tiệm thuốc tây. Loại thuốc này giúp điều trị các bệnh nhiễm khuẩn ở cá.
Để sử dụng, bạn sẽ mở viên thuốc ra và đổ 50mg thuốc vào 2 lít nước, sau đó khuấy đều và cho cá Betta vào trong đó. Sau khi ngâm được 48 giờ, kháng sinh sẽ hết tác dụng, để điều trị tiếp, bạn cần thay nước và thuốc mới.
Thường thì sau khoảng 3 lần thay thuốc, bệnh của cá sẽ khỏi và dần hồi phục.
3. Điều trị bằng thuốc trị nấm cho cá cảnh
Khi bạn thấy cá Betta xuất hiện phát ban giống như bông, đó là dấu hiệu cá đã bị nhiễm nặng. Bạn cần phải điều trị ngay để cá không bị kiệt sức và chết vì căn bệnh nguy hiểm này.
Trước khi sử dụng thuốc điều trị nấm cho cá cảnh, bạn cần làm sạch toàn bộ nước và tăng nhiệt độ lên 30 độ C. Ở mức nhiệt độ này, vi khuẩn sẽ rất khó có thể tồn tại và phát triển.
Dưới đây là một số loại thuốc đặc trị nấm ở cá cảnh:
-
Kiểm soát vi khuẩn Biozym: Loại thuốc này ngăn ngừa sự tổng hợp của các protein của vi khuẩn gây bệnh. Thuốc Biozym Bacterial Control là sản phẩm sinh học tinh khiết, không gây tác dụng phụ và không ảnh hưởng tới hệ vi sinh. Ngoài sử dụng cho cá Betta, loại thuốc này còn dùng tốt cho cá Koi, các loại cá da trơn, cá đuối,…
-
Pimafix và Melafix: Đây là bộ thuốc được sản xuất từ nguyên liệu tự nhiên, không gây tác dụng phụ. Bạn nên sử dụng ngay từ khi bệnh mới khởi phát để thuốc có hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, hạn chế của hai loại thuốc này là khiến nước nổi bọt, tạo độ đặc. Vì vậy, sau khi cá khỏi bệnh, bạn cần thay lại nước.
-
Gõ sinh học 2 (Bio Knock 2): Loại thuốc này được sử dụng để điều trị nấm. Bạn chỉ cần vớt cá ra ngoài sau ngâm trực tiếp với Bio Knock 2 theo tỷ lệ 1 giọt/10 lít nước liên tục trong 3 hoặc 4 ngày. Lưu ý rằng, Bio Knock 2 là một dạng chất kháng sinh nên có thể tiêu diệt hết các hệ vi sinh có trong bể cá của bạn.
-
Tetra Nhật: Loại thuốc này dùng để điều trị các dạng bệnh nấm và các bệnh ngoài da ở cá. Lưu ý khi sử dụng, bạn không cho cá ăn. Sau 5 ngày, nếu cá khỏi bệnh, tiến hành thay nước từ từ để nước trong trở lại.
-
Cz8-Bacta: Loại thuốc này có giá thành hợp lý và hiệu quả tốt. Bạn cần điều chỉnh nhiệt độ nước lên 26-28 độ C để thuốc phát huy công dụng tốt nhất.
Cách phòng tránh bệnh nấm ở cá Betta
Để phòng tránh cho cá Betta không bị nấm, bạn cần thực hiện các biện pháp phòng tránh như sau:
1. https://thegioiloaica.com/archive/527/
2. https://thegioiloaica.com/archive/8271/
3. https://thegioiloaica.com/archive/8247/
- Vệ sinh bể cá thường xuyên ít nhất là một tuần một lần.
- Thêm một chút lá bàng vào nước nuôi để tăng sức đề kháng cho cá và khử khuẩn tốt hơn.
- Lưu ý không thay 100% nước mà chỉ thay 50% nước để tránh cá Betta bị sốc và căng thẳng.
- Đảm bảo vệ sinh thức ăn hằng ngày cho cá. Sau mỗi bữa ăn, dọn dẹp thức ăn thừa.
- Sử dụng bộ lọc bể cá để hút sạch vi khuẩn và bụi bẩn. Trang bị thêm bộ sưởi để bể cá luôn được giữ ấm và ngăn chặn quá trình phát triển vi khuẩn gây bệnh.
Một số bệnh thường gặp ở cá Betta
Ngoài bệnh nấm, cá Betta còn có thể mắc nhiều bệnh nguy hiểm khác. Dưới đây là một số bệnh thường gặp:
1. Bệnh đốm trắng
Nguyên nhân gây bệnh đốm trắng ở cá Betta là do ký sinh trùng trú ngụ ở bên dưới lớp da cá. Chúng tạo ra các đốm trắng như hạt muối hay cát phủ đầy cơ thể cá. Khi bị nhiễm bệnh, cá sẽ khó chịu, thường xuyên quẹt mình vào thành hồ và chán ăn.
Để điều trị, bạn cần tăng nhiệt độ nước để rút ngắn chu trình sinh trưởng. Bạn có thể sử dụng muối để tắm cá, giúp vi khuẩn không sinh sôi. Nếu cá bị nặng, bạn có thể sử dụng một số loại thuốc như Coppersafe hay Aquarisol để điều trị.
2. Bệnh thối vây
Nguyên nhân gây bệnh thối vây là do nguồn nước bị ô nhiễm, các loại vi khuẩn có sẵn trong hồ tấn công cơ thể cá.
Dấu hiệu cá Betta bị mắc bệnh thối vây là viền vây bị mất màu. Nếu lan tới tia vây và phần thịt, bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng và cá có thể sẽ chết.
Để điều trị, bạn có thể sử dụng các loại thuốc như Melafix, Maracyn, muối hay hydrogen peroxide (H2O2) hoà vào nước hoặc bôi lên vùng vây nhiễm bệnh. Nếu các loại thuốc trên không hiệu quả, bạn có thể dùng thêm kháng sinh như Tetracycline và Sulfa.
3. Bệnh lở miệng
Bệnh lở miệng là do vi khuẩn gây nên, thường trú ngụ ở đầu, môi và miệng cá. Khi mắc bệnh, cá sẽ có một số dấu hiệu như vùng xung quanh miệng cá bị xùi lên như những cục bông gòn. Quan sát kỹ sẽ thấy miệng cá có những sợi tơ mọc dài giống như sợi tóc, xung quanh vùng bị nhiễm bệnh xuất hiện quầng đỏ.
Để điều trị, bạn có thể dùng muối, Melafix hoặc nếu cá bị nặng, sử dụng kháng sinh như Spectrogram, Furanace hay Sulfa.
Trên đây là những thông tin về cá Betta bị nấm. Mong rằng, bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích để chăm sóc đàn cá của mình. Hãy luôn giữ cho cá Betta của bạn khỏe mạnh và vui vẻ!
Thế Giới Loài Cá – Nguồn cung cấp đáng tin cậy về cá cảnh và chăm sóc cá Betta
