Cá diếc là loài cá rất quen thuộc, gần gũi với mỗi người dân Bắc Bộ. Tuy nhiên, nó còn khá xa lạ với mọi người ở khu vực miền Nam và miền Trung. Cá diếc là loài cá mang đến những giá trị lớn về sức khỏe cho con người. Có thể bạn đang hàng ngày sử dụng loại cá này nhưng chưa biết hết tác dụng tích cực cũng như những mặt trái ảnh hưởng nếu không biết cách dùng thực phẩm này hợp lý. Vậy cá Diếc là gì? Ăn cá Diếc có tác dụng gì? Các món ăn từ cá diếc và có giá bao nhiêu, mua ở đâu? Để biết thêm thông tin về loài cá này hãy cùng Thegioiloaica.com tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Toc
Cá Diếc là gì?
Cá diếc” hay “cá giếc” trong tiếng Việt thường được sử dụng để chỉ cá chép vàng (Carassius auratus), một loài cá nước ngọt phổ biến và được nuôi làm cá cảnh trên toàn thế giới. Cá chép vàng có tên khoa học Carassius auratus và thuộc họ Cá chép (Cyprinidae).
Cá chép vàng có nguồn gốc từ châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, và đã được nuôi và lai tạo từ hàng ngàn năm trước đây. Chúng có thân hình tròn, màu sắc thường là vàng hoặc cam, và có vây to và xếp thành hàng. Cá chép vàng là loài cá cảnh phổ biến vì vẻ đẹp, tính thân thiện, và khả năng thích nghi tốt trong môi trường nước ngọt.
Ngoài việc được nuôi làm cá cảnh, cá chép vàng cũng có thể được sử dụng làm thực phẩm trong một số nền văn hóa. Thịt của chúng giàu chất dinh dưỡng và có hương vị tươi ngon.
Tìm hiểu chung về cá Diếc
Nguồn gốc của cá Diếc
Cá Diếc (cá giếc) là một loài cá nước ngọt phổ biến và có vùng phân bố rộng trên khắp châu Á và châu Âu.
Cá diếc đã được công nhận với tên khoa học Carassius từ đầu thế kỷ 18. Chúng thuộc họ cá Chép (Cyprinidae) và có khả năng sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ ở nhiều môi trường nước ngọt, bao gồm sông, hồ, ao, suối và đồng ruộng.
Ở Việt Nam, cá giếc được tìm thấy nhiều hơn ở khu vực phía Bắc và sống tự nhiên trong các khu vực sông hồ và đồng ruộng. Tuy nhiên, với giá trị kinh tế và lợi ích của nó, cá giếc cũng được nuôi phổ biến tại nhiều nơi trong nước.
Cá giếc (cá diếc) là một loài cá có sự phổ biến và sự nuôi trồng rộng khắp, nhưng cần lưu ý rằng có nhiều loài cá thuộc chi Carassius khác nhau, và tên gọi “cá giếc” có thể được sử dụng để ám chỉ một nhóm cá trong họ cá Chép.
Đặc điểm hình dạng của cá Diếc
- Thân hình: Cá diếc có thân hình dẹp, phần trên tròn và mở rộng, thu hẹp lại ở phần đuôi.
- Kích thước: Trung bình, cá diếc trưởng thành có thể đạt cân nặng khoảng 3kg và chiều dài khoảng 45cm.
- Đầu: Cá diếc có phần đầu nhỏ hơn nhiều lần so với tỷ lệ cơ thể. Miệng cá nhỏ, có răng nhỏ và cân đối giữa hàm trên và hàm dưới.
- Vảy: Thân của cá diếc được bao phủ bởi lớp vảy sáng ánh bạc, tạo nên vẻ đẹp đặc trưng.
- Vây: Cá diếc có hai vây ngực nhỏ và mềm ở phần gần nắp mang. Vây bụng và vây lưng dài và khá cứng. Vây đuôi của cá diếc lớn và chia thành hai phần ở thùy giữa.
- Màu sắc: Phần lưng của cá diếc thường có màu sắc sẫm hơn so với phần bụng. Màu sắc của cá diếc cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào môi trường sống, từ đậm đến nhạt.
Môi trường sống của cá Diếc
Cá Diếc thích nghi với môi trường nước ngọt và có phạm vi phân bố rộng trên khắp các vùng đất nước và khu vực Châu Á và Châu Âu.
Cá Diếc có thể được tìm thấy trong các môi trường nước ngọt như ao, hồ, sông và khu đồng bằng. Chúng có khả năng sinh sống và thích nghi trong nhiều loại môi trường nước, từ nước lợ đến nước lợ chua. Môi trường sống của cá diếc trải dài từ khu vực núi cao đến vùng đồng bằng và chúng có khả năng thích nghi với điều kiện nhiệt độ và nước khác nhau.
Ngoài Việt Nam, cá diếc cũng có môi trường sống và phân bố rộng rãi trong toàn bộ khu vực Châu Á, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, và các quốc gia khác. Chúng cũng được tìm thấy ở một số khu vực Châu Âu.
Cá Diếc ăn gì?
Cá Diếc là một loài cá động vật ăn tạp, có thể ăn nhiều loại thức ăn từ thực vật đến động vật nhỏ. Điều này giúp chúng thích nghi và tìm thức ăn trong môi trường nước ngọt.
Thức ăn của cá diếc bao gồm các vi sinh vật như vi khuẩn và tảo, sinh vật phù du như giun, cua con, ấu trùng côn trùng, và các loài động vật không xương sống nhỏ khác. Chúng cũng có thể ăn các loại vụn hữu cơ có mặt trong môi trường nước như rong biển, cây cỏ và các vật liệu hữu cơ khác.
Một số cá diếc trong môi trường tự nhiên cũng có thể ăn những loại thức ăn nhỏ khác như trứng cá và cá con nhỏ. Cá diếc cũng có khả năng điều chỉnh chế độ ăn uống của mình tùy thuộc vào sự hiện diện và tính khả dụng của các nguồn thức ăn trong môi trường nước.
Cá Diếc sinh sản như thế nào?
Cá Diếc có khả năng sinh sản tốt và thường thực hiện quá trình giao phối và đẻ trứng trong một thời gian cụ thể trong năm. Thời gian này thường diễn ra từ tháng 3 đến tháng 8 trong lịch âm, tương ứng với mùa xuân và mùa hè.
Cá Diếc thường bắt đầu giai đoạn sinh sản khi đạt đến khoảng 1 tuổi. Trước khi giao phối, cá diếc thể hiện những hành vi xác định đối tác để tìm kiếm đối tác phù hợp. Cá đực sẽ thiết lập vùng đất để thu hút cá cái. Sau khi các cá cái được chọn, quá trình giao phối diễn ra khi cá đực đưa nguyên cái vào bên dưới và thụ tinh ngoài cơ quan sinh dục ngoài của cá cái.
Sau quá trình giao phối, cá cái thường đẻ trứng. Chúng sẽ tạo ra một số lượng lớn trứng và thả chúng vào môi trường nước, như ao, hồ hoặc sông. Trứng sẽ tiếp tục phát triển trong môi trường nước và sau đó trở thành ấu trùng.
Cá Diếc có khả năng sinh sản nhanh chóng và sản lượng trứng có thể lên đến hàng ngàn trứng trong mỗi lần đẻ. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và gia tăng dân số của loài trong tự nhiên.
Ăn cá Diếc có tác dụng gì? Tốt hay không?
Cá diếc có nhiều lợi ích cho sức khỏe con người như sau:
- Tốt cho sức khỏe bà bầu: Cá diếc chứa nhiều vitamin và protein, có thể tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ sức khỏe cho phụ nữ mang bầu sau sinh.
- Tăng cường bổ huyết: Thịt cá diếc chứa nhiều vitamin A và E, có tính ngọt mát, có thể giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giảm triệu chứng đầy hơi và khó tiêu.
- Hỗ trợ điều trị viêm đại tràng mãn tính: Cá diếc nấu cháo là một món ăn có thể hỗ trợ trong việc giảm triệu chứng viêm đại tràng mãn tính, một bệnh lý khó chữa và gây khó chịu.
Cách chọn mua cá Diếc tươi
Để mua cá diếc tươi, bạn có thể tuân theo các gợi ý sau:
- Chọn kích thước cá nhỏ: Để tăng khả năng mua được cá diếc tự nhiên, hãy chọn những con cá nhỏ hơn vì giống cá diếc lai tạo thường có kích thước lớn hơn.
- Lựa chọn qua vảy: Nếu bạn có kiến thức về vảy cá, bạn có thể phân biệt cá diếc tự nhiên và cá diếc lai tạo dựa trên số lượng vảy trên dây biên của cá. Cá diếc lai tạo thường có 32 vảy, trong khi cá diếc tự nhiên chỉ có 28 vảy.
- Quan sát trứng cá: Cá diếc lai tạo không có khả năng sinh sản nên không có trứng. Bằng cách kiểm tra xem cá có trứng trong dạ dày hay không, bạn có thể lựa chọn cá diếc tự nhiên.
- Quan sát hình thái bên ngoài: Cá diếc tươi là cá còn sống và có sức quẫy đạp mạnh. Khi chạm vào, cá sẽ có sức sống mạnh mẽ và phản ứng bằng cách nhảy, bật ra khỏi dụng cụ chứa chúng.
Nếu bạn mua cá diếc đã chết hoặc cá đông lạnh, hãy lưu ý các yếu tố sau để kiểm tra sự tươi mới:
-
- Mắt cá còn đen, không bị biến dạng thành màu đỏ hoặc đen sẫm.
- Bụng cá trắng, thân cá cứng và vảy có màu sắc óng ánh.
- Mùi cá tự nhiên, không có mùi ôi, mùi ươn.
- Thân cá cứng, không mềm nhũn hay nhão.
Gợi ý 1 số món ngon từ cá Diếc
Cá Diếc kho chuối riềng
Nguyên liệu:
- 500g cá diếc
- 100g thịt ba chỉ
- 2-3 củ riềng
- 2-3 củ gừng
- 1-2 quả ớt
- 3-4 quả chuối xanh
- Đường, bột ngọt, hạt nêm, nước mắm, dầu ăn
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Mổ bụng cá diếc, rửa sạch và cắt khúc vừa ăn.
- Rửa thịt ba chỉ và thái miếng vừa ăn.
- Riềng và gừng cạo sạch vỏ, rửa sạch và thái lát mỏng.
- Ớt có thể để nguyên hoặc thái lát nhỏ.
- Chuối xanh lột vỏ, cắt thành từng miếng và ngâm vào nước muối để rửa sạch.
Bước 2: Ướp cá diếc
- Làm nước màu bằng cách đun đường trong dầu cho đến khi có màu vàng cánh gián, sau đó thêm nước lọc và khuấy đều.
- Trộn cá diếc và thịt ba chỉ với 1 muỗng cà phê đường, bột ngọt, hạt nêm, nước mắm, bột ngọt và nước màu. Ướp trong vòng 30 phút để ngấm gia vị.
Bước 3: Làm món cá diếc kho chuối riềng
- Dùng một nồi có đáy dày, đặt lớp riềng và gừng xuống dưới đáy.
- Tiếp theo, đặt một lớp chuối xanh, sau đó là cá diếc và thịt ba chỉ đã ướp.
- Đặt thêm một lớp chuối và ớt ở phần trên cùng, và cho một vài thìa canh dầu ăn lên để tăng độ béo (tùy thích).
- Đổ toàn bộ nước ướp thịt, cá vào nồi và thêm nước lọc đến mức vừa xâm xấp.
- Đặt nồi lên bếp và đun sôi. Sau đó, giảm lửa và nấu kho trong khoảng 30-40 phút, hoặc đến khi nước cạn.
- Trong quá trình kho, nhớ vớt bọt và nêm nếm thêm gia vị để tăng hương vị.
Thành phẩm:
- Món cá diếc kho chuối riềng sẽ có màu sắc hấp dẫn và hương vị đậm đà. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị cay của riềng kết hợp với vị mặn của cá kho, tạo nên một món ăn kích thích vị giác tuyệt vời.
Cá Diếc nấu canh chua
Nguyên liệu:
- 500g cá diếc tươi, làm sạch và đánh vảy, để ráo nước.
- 100g me chua (hoặc me tươi), đun để lấy nước cốt chua.
- 200g rau răm, rửa sạch.
- Nước mắm và gia vị khác tùy khẩu vị.
Cách nấu canh chua cá diếc:
- Đun nước me chua: Cho me vào nồi với một ít nước và đun nhỏ lửa, khuấy đều để lấy nước cốt chua từ me. Nếu sử dụng me chua đã được xay nhuyễn, bạn có thể sử dụng luôn nước me chua từ gói me chua.
- Nấu canh chua: Đun nước trong nồi cho sôi, sau đó thả cá diếc vào nồi. Khi nước sôi lại, thêm nước me chua đã chuẩn bị vào nồi và đun nhỏ lửa.
- Thêm rau răm: Khoảng 15 phút sau khi cá đã chín, thả rau răm vào nồi canh. Rau răm sẽ tạo thêm hương vị tươi mát cho canh chua.
- Nêm nếm gia vị: Thêm nước mắm và các gia vị khác như muối, đường theo khẩu vị của bạn. Hãy nêm nếm và điều chỉnh đến khi canh chua có vị chua, ngọt, mặn và thơm phù hợp.
- Thưởng thức: Canh chua cá diếc nên được thưởng thức lúc còn nóng. Bạn có thể ăn kèm với rau sống như rau sống, rau muống, lá giang, lá kinh giới để tăng thêm hương vị và sự tươi mát.
Cách nấu cháo cá Diếc
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg cá diếc, làm sạch và chà xát muối rượu trắng, rửa sạch lại để ráo nước.
- 100g gạo, rửa sạch.
- 200g rau răm, rửa sạch và cắt nhỏ.
- Nước mắm, dầu ăn, muối, đường, bột ngọt, hạt nêm, hành phi (hoặc mỡ tỏi) để trang trí và thêm hương vị cho cháo.
Bước 2: Ướp cá diếc
- Trộn cá diếc với 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê bột ngọt, 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/2 thìa cà phê muối và 1/2 thìa cà phê đường. Trộn đều và để cá ngấm gia vị trong vòng 15 phút.
Bước 3: Nấu cháo cá
- Cho gạo vào nồi và đổ nước vào sao cho nhiều hơn lượng gạo. Bắc nồi lên bếp và đun sôi, khuấy đều.
- Nấu cháo đến khi nước sôi lại, hạt gạo nở bung. Nếu cháo quá đặc, bạn có thể thêm nước để tạo độ sền sệt.
- Tiếp theo, thêm cá diếc đã ướp vào nồi cháo và nêm nếm gia vị theo khẩu vị của bạn. Đun cháo cho cá chín và gia vị ngấm vào cháo.
- Khi cháo và cá đã chín, thêm rau răm vào nồi và rắc thêm ít tiêu để tăng thêm hương vị.
- Trước khi tắt bếp, bạn có thể thêm hành phi hoặc mỡ tỏi để trang trí và tạo hương thơm đặc trưng cho món cháo cá diếc.
Món cháo cá diếc rất thích hợp để tẩm bổ cho người ốm mới dậy, người già và trẻ nhỏ. Bạn có thể tùy ý thêm gia vị và trang trí theo sở thích cá nhân.
Cá Diếc có giá bao nhiêu? Và mua cá Diếc ở đâu?
Vì là dòng cá phổ thông nên giá bán cá giếc phù hợp với mức thu nhập của đại đa số người dân. Cụ thể là:
Khi vào mùa cá diếc, chi phí dao động từ 130k- 150k/kg
Không phải mùa cá diếc giá bán dao động từ 180k- 200k/kg
Để mua cá diếc tươi, khách hàng ở các tỉnh thành phía bắc có thể thực hiện các phương thức sau:
- Khu chợ cá: Tìm đến các khu chợ cá tại các thành phố hoặc khu vực gần nơi bạn sinh sống để mua cá diếc tươi. Thông thường, các khu chợ cá sẽ có nhiều loại cá và hải sản đa dạng.
- Cửa hàng hải sản: Có thể tìm đến các cửa hàng kinh doanh hải sản để mua cá diếc tươi. Các cửa hàng này thường có nguồn cung cấp đáng tin cậy và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
- Mua hàng trực tuyến: Nếu không có thời gian hoặc không thể đến các khu chợ cá, bạn có thể tìm mua cá diếc tươi trực tuyến thông qua các website, fanpage hoặc group bán đồ biển tươi sống. Trước khi mua hàng trực tuyến, hãy kiểm tra đánh giá và đảm bảo tính uy tín của người bán.
Những đối tượng không nên sử dụng cá Diếc
- Bệnh nhân gout: Cá diếc chứa purin, một chất có thể gây tăng nồng độ acid uric trong cơ thể, gây nguy cơ tăng cao cho bệnh nhân gout.
- Người bị dị ứng với cá: Một số người có khả năng dị ứng với cá, và sử dụng cá có thể gây ra các biểu hiện dị ứng như phát ban, ngứa, khó thở và khó chịu khác.
- Người mắc bệnh thận: Cá diếc có hàm lượng purin cao và chứa nhiều kali. Người mắc bệnh thận, đặc biệt là những người có sỏi thận và suy thận, nên hạn chế sử dụng cá diếc do có thể gây tác động tiêu cực đến chức năng thận và tình trạng bệnh.
- Người mắc bệnh gan: Bệnh nhân gan yếu cần giảm hàm lượng protein tiêu thụ hàng ngày, và cá diếc có hàm lượng protein cao không phù hợp với chế độ ăn của họ. Họ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và hướng dẫn dinh dưỡng để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
- Người bị rối loạn chảy máu: Axit eicosapentaenoic có trong cá diếc có khả năng ức chế tập hợp tiểu cầu và chống huyết khối. Tuy nhiên, đối với những người có rối loạn chảy máu, như bị phát ban, thiếu hụt vitamin C, xuất huyết dị ứng, hoặc có cơ chế cầm máu bất thường, việc sử dụng cá diếc cần được cân nhắc và tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế.
Như vậy, cá diếc không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng dùng cho các bữa ăn hàng ngày mà nó còn là bài thuốc chữa bệnh hiệu quả, sử dụng rộng rãi trong Đông y. Loài cá này được bày bán rất nhiều ở chợ hoặc trong siêu thị rất đảm bảo và tươi ngon nên bạn dễ dàng mua được chúng. Hy vọng bài viết trên của Thegioiloaica.com đã gợi ý thêm cho bạn hiểu được cá Diếc là gì? Gợi ý 1 số món ngon từ cá Diếc? Và chúng có giá bán như thế nào? Mua ở đâu?