Cá Tỳ Bà – những chú cá dọn bể xinh đẹp và siêng năng nhất, đang ngày càng được nhiều người yêu thích. Với tính cách ôn hòa và hiền lành, cá Tỳ Bà có thể chung sống hòa bình với tất cả các loài cá cảnh khác. Nếu bạn đang muốn nuôi loài cá này nhưng chưa biết chọn giống cá tỳ bà nào, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây. Chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn 3 loại cá tỳ bà đẹp, dễ nuôi và được ưa chuộng nhất hiện nay.
Toc
Tổng quan chung về Cá Tỳ Bà
Cá Tỳ Bà được tìm thấy lần đầu tiên vào năm 1854 tại hệ thống sông Amazon ở Nam Mỹ. Sau đó, chúng dần dần phổ biến rộng khắp và có mặt ở khắp mọi khu vực trên thế giới. Loài cá này khá dễ nuôi, thích hợp với nhiều điều kiện thời tiết khác nhau. Tỳ bà có khả năng chịu lạnh rất giỏi và có thể nhịn đói cả tháng mà vẫn sống bình thường.
1.1 Ngoại hình của cá Tỳ Bà
Thân hình của cá Tỳ Bà thon dài và đầu lớn. Toàn bộ cơ thể được bao phủ bởi các tấm xương cứng cáp, bụng phẳng và lưng cong. Đôi mắt của cá nằm cao tận trên đỉnh đầu, sáng quắng nhìn có phần hung dữ. Cá sở hữu bộ vây lưng cao, dài vô cùng đẹp mắt.
Cá Tỳ Bà thích sống ở tầng nước đáy, chúng sinh sản bằng cách đào hang để trứng. Mỗi lứa cá mẹ đẻ khoảng 100 quả trứng. Điều đặc biệt ở cá này là cá con sau khi nở có thể sinh sống chung cùng với cá bố mẹ. Loài cá này chuyên ăn rong rêu và nhớt bám ở xung quanh bể, thích hợp nuôi trong bể thuỷ sinh cùng với nhiều loài cá khác.
1.2 Tính cách của cá Tỳ Bà
Bản tính của cá Tỳ Bà rất hiền lành và ngoan ngoãn nên chúng dễ dàng chung sống hòa bình cùng những loài cá khác. Cả ngày chúng chỉ thích lẩn trốn dưới đáy bể, đá sỏi, gỗ lũa… Chúng thích sự yên tĩnh và ít khi quan tâm đến việc bị các con cá khác chiếm chỗ.
Tuy nhiên, Tỳ Bà lại khá hung hăng và có bản tính tranh dành lãnh thổ với những con cá cùng loài. Chúng thường hoạt động về ban đêm, do đó bạn không nên nuôi nhiều con cá Tỳ Bà chung với nhau trong cùng một bể, để tránh va chạm lẫn nhau.
1.3 Tuổi thọ của cá Tỳ Bà
Ở trong môi trường tự nhiên, cá Tỳ Bà có tuổi thọ từ 8 đến 12 năm. Nếu bạn nuôi trong bể và đảm bảo môi trường sống phù hợp cùng chế độ chăm sóc cá tốt, cá Tỳ Bà có thể sống được trên 10 năm.
Tuy tuổi thọ cao, loài cá này lại rất nhạy cảm với những biến đổi của môi trường như nhiệt độ nước, độ pH, độ cứng của nước, thời tiết nóng-lạnh… Chính vì vậy, trong quá trình nuôi bạn cần tuân thủ các kỹ thuật nuôi cá để đảm bảo sức khỏe cho cá.
1.4 Công dụng của cá Tỳ Bà
Cá Tỳ Bà được xếp vào danh sách những loài cá dọn bể chất lượng nhất. Thức ăn của cá là rong rêu, chất nhờn xung quanh bể, các sinh vật phù du và thức ăn thừa của những loài cá khác. Chính vì vậy, Tỳ Bà thường được nuôi với mục đích làm sạch bể cá thủy sinh.
Các loại Cá Tỳ Bà dễ nuôi phổ biến nhất
Để phân biệt các loại cá Tỳ Bà, bạn có thể dựa vào đặc điểm hình thái của cá. Hiện tại, cá Tỳ Bà được chia thành 3 loại phổ biến nhất. Cụ thể như sau:
2.1 Cá Tỳ Bà bướm
Cá Tỳ Bà bướm, hay còn gọi là Tỳ Bà sao, có tên khoa học là Sewellia Lineolata, thuộc họ Balitoridae. Cá có nguồn gốc từ Lào và Việt Nam, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh Thừa Thiên – Huế, Quảng Ngãi, Quảng Nam và Bình Định. Ngoài ra, chúng còn xuất hiện ở một số con suối trên khu vực sông Mekong gần biên giới Campuchia và Lào.
Loài cá này có da trơn, thích sống ở nơi có lưu lượng nước cao và dòng chảy mạnh, do đó có cấu trúc cơ thể đặc biệt. Vây ở bụng cá kích thước lớn, thường ôm sát vào các mặt phẳng như mặt đá, như mặc kính trong bể. Trên lưng cá có những chấm hình hoa văn giúp cá ngụy trang tránh được kẻ thù nguy hiểm.
Thân cá nhỏ, chỉ từ 5 đến 7cm khi trưởng thành. Cơ thể nhỏ nhắn, dễ thương nhưng di chuyển linh hoạt và nhanh nhẹn. Khi bơi, cá giữ thăng bằng tốt, tốc độ bơi nhanh và vững.
Tỳ Bà bướm rất phàm ăn, có thể ăn mọi loại thức ăn dành cho cá như cám hỗn hợp, thức ăn thực vật, thức ăn động vật, tinh bột, trùn chỉ, giun… Thậm chí, vì là cá dọn bể nên chúng còn ăn cả rong rêu, nhớt bám trên thành bể, ăn các thức ăn thừa còn sót lại dưới đáy bể hoặc chất thải của những con cá khác.
Cá Tỳ Bà bướm dễ nuôi và dễ chăm sóc, nhưng bạn vẫn cần đảm bảo nguồn nước sạch sẽ và tinh khiết cho cá. Độ pH của nước nên ở khoảng 6,0 đến 7,5 và nhiệt độ duy trì từ 24 đến 30 độ C là phù hợp nhất, giúp cá sống khỏe và ít bị bệnh. Bể nuôi cá cần được trang trí với nhiều cây thực vật, sỏi đá, hang động, rong rêu thủy sinh để làm nơi trú ẩn cho cá. Lựa chọn bộ lọc có công suất lớn như lọc thùng hoặc lọc thác để tạo dòng chảy nước mạnh, giúp cá bơi và lội thoải mái.
2.2 Cá Tỳ Bà beo
Cá Tỳ Bà beo có tên tiếng Anh là LeoPard Pleco và tên khoa học là Glyptoperichthys Gibbceps hoặc Pterygoplichthys Gibbiceps. Những chú Tỳ Bà beo có nguồn gốc từ vùng sông Amazon của Nam Mỹ và xuất hiện tại Việt Nam từ những năm cuối thập niên 80.
Bài viết liên quan:
Tỳ Bà beo phù hợp sống trong môi trường nước ngọt và nước lợ, có tuổi thọ lên đến 20 năm ngoài tự nhiên và từ 10 đến 15 năm trong môi trường nuôi nhốt. Để đạt được tuổi thọ này, bạn cần chăm sóc cá đúng cách và đảm bảo các yếu tố môi trường.
Trọng lượng của cá lớn và có thể lên đến 50kg khi trưởng thành. Kích thước của cá thường dao động từ 5 đến 7cm, đôi khi có thể tới 50cm.
Cá Tỳ Bà beo da trơn, cứng, thân cá dài và đầu lớn. So với hai loại cá Tỳ Bà trước, Tỳ Bà beo có thân dày hơn một chút. Da cá trơn, không vảy, trên thân cá có những tấm da cứng như áo giáp, và cá có những hình hoa văn nâu báo đốm nên mới được gọi là Tỳ Bà beo. Nhờ những chi tiết hoa văn này mà cá có thể dễ dàng ngụy trang và tránh nhiều nguy hiểm từ kẻ thù.
Tỳ Bà beo thích sống ở tầng đáy nước, khu vực kín đáo và không thích ánh sáng. Cá thường hoạt động về ban đêm và thường xuyên ẩn nấp, lẩn trốn trong hang động, tán cây, rong rêu, đá sỏi trong bể để tránh bị các con cá khác phát hiện.
Môi trường sống là điều kiện quan trọng ảnh hưởng đến sự tồn tại và sinh trưởng của cá Tỳ Bà beo. Bạn nên nuôi cá trong bể có kích thước lớn, thể tích tối thiểu là 100 lít nước với cá nhỏ và 400 lít nước với cá to. Nhiệt độ nước trong bể nên dao động từ 24 đến 30 độ C, nồng độ pH từ 6,5 đến 7,5. Đặc biệt, lượng oxy trong bể cần phải ổn định.
Đa số mọi người chọn nuôi cá Tỳ Bà beo với mục đích là vệ sinh bể cá, vì thức ăn chủ yếu của chúng là thức ăn thừa, tảo, rong nhớt và xác của những con cá chết khác. Tuy nhiên, nếu muốn cá Tỳ Bà beo khỏe mạnh, nhanh lớn và lên màu đẹp hơn, bạn cần bổ sung thêm các loại thức ăn khác như cám hỗn hợp, rau quả, trái cây, trùn chỉ…
Khi cho cá Tỳ Bà beo ăn, bạn cần cho ăn với lượng vừa đủ và giới hạn thời gian ăn từ 3-5 phút, chỉ nên cho cá ăn một lần vào sáng hoặc tối. Tránh cho cá ăn quá nhiều sẽ khiến cá khó tiêu, sình bụng, rối loạn tiêu hóa và dễ chết.
2.3 Cá Tỳ Bà hoàng gia
Cá Tỳ Bà hoàng gia, còn có tên gọi khác là cá Tỳ Bà sọc vàng, tên khoa học là Panaque nigrolineatus, và tên tiếng Anh là Royal Pleco. Cá có nguồn gốc từ một số quốc gia ở Nam Mỹ, đặc biệt trong lưu vực sông Amazon.
Cá Tỳ Bà hoàng gia có tuổi thọ trung bình từ 10 đến 12 năm, nhưng để đạt được tuổi thọ này bạn cần đảm bảo môi trường sống, thức ăn và phòng ngừa/diều trị bệnh kịp thời cho cá.
Tỳ Bà hoàng gia có vẻ ngoài hơi dữ tợn và đáng sợ. Đầu cá to, mũi hếch và vây cá lớn và dài. So với 2 loại cá Tỳ Bà trước, Tỳ Bà hoàng gia có thân dày hơn một chút. Da cá trơn, không vảy, trên thân cá có những tấm da cứng như áo giáp.
Những chú cá này có màu nâu sậm hơi đen, xen kẽ các đường chỉ vàng chạy dọc cơ thể và trên vây. Đầu vây lưng của cá mở rộng và được bao phủ bởi một màu vàng kem rất đẹp. Trên đỉnh đầu của cá là đôi mắt màu đỏ rực. Răng cá có hình chiếc thìa loe ra ở viền sắc nhọn, tạo điều kiện để cá ăn gỗ dễ dàng.
Cá Tỳ Bà hoàng gia sinh trưởng và phát triển tốt nhất trong một bể có nền cát sỏi và gỗ lũa. Bể nuôi cá cần có thể tích lớn hơn 125 gallon (khoảng 473 lít) và đầy đủ sục oxy và bộ lọc nước. Vì cá không có vảy, nên chúng rất nhạy cảm với sự biến động trong nước. Do đó, bạn cần thay nước cho bể cá thường xuyên và không để nguồn nước ô nhiễm gây bệnh cho cá.
Cũng giống như nhiều loài cá cảnh khác, Tỳ Bà hoàng gia có thể mắc một số bệnh như đốm trắng, lở loét, rận cá, xuất huyết… Để phòng tránh những căn bệnh này, chủ nhân cần giữ cho bể cá luôn sạch sẽ và an toàn. Đồng thời, cho cá ăn uống khoa học và đầy đủ chất dinh dưỡng để cá có sức đề kháng tốt, luôn khỏe mạnh và phát triển đúng chuẩn.
Kết luận
Trên đây là danh sách các loại cá Tỳ Bà đẹp, dễ nuôi và được nhiều người yêu thích nhất. Mỗi loài cá có những đặc điểm, tính cách và cách chăm sóc khác nhau, nhưng nhìn chung chúng đều rất xinh đẹp, ngộ nghĩnh, đáng yêu và dọn bể cực kỳ hiệu quả. Bạn hãy nhanh chóng bổ sung loài cá này vào danh sách của mình. Thế Giới Loài Cá chúc bạn thành công!
